جکوزی یک تفریح آبی است و از جهتی به دلیل داشتن آب گرم بخش درمانی نیز دارد. جکوزی برای عملکرد صحیح نیازمند تجهیزاتی است که باید در خصوص آنها اطلاعات کافی داشته باشیم. تجهیزات جکوزی در واقع ساختار کامل جکوزی با تمام اجزا است که عملکرد کامل و درست جکوزی را تضمین میکند. تجهیزات متعدد با متریالها و برندهای مختلف در بازار وجود دارد که نبود هر یک از این تجهیزات در هنگام استفاده سبب اختلال در عملکرد خواهد شد.
ساخت و راهاندازی جکوزی به ابزار و تجهیزات خاص خود نیازمند است. جکوزی به عنوان یک وان آب گرم به دلیل کاهش دردهای عضلانی، رفع خستگی، ماساژ و آب درمانی محبوبیت فراوانی در کشور دارد، پس شناخت نوع تجهیزات آن و شیوه تهیه آن ضروری به نظر میرسد.
تجهیزات جکوزی (hot tub equipment) شامل مبدل جکوزی، جتهای جکوزی، بلوئر یا حبابساز، رینگ جکوزی، رینگ استیل جکوزی، پمپ جکوزی، تایمر جکوزی، تابلو برق جکوزی، هیتر جکوزی، اسکیمر جکوزی، فیلتر جکوزی، تصفیه کننده آب جکوزی و پمپ تزریق جکوزی است که به دلیل تفاوت این ابزار در دو نوع جکوزی خانگی و آپارتمانی خریداران نیازمند یک فرد متخصص برای تهیه تجهیزات و نصب آن هستند.
در ادامه تلاش داریم تا با معرفی تجهیزات جکوزی به صورت تخصصی و کامل شیوه خرید و نصب آنها را برای مشتریان به شکل ساده بیان کنیم.
مبدل بخش مهمی از تجهیزات جکوزی است که وظیفه انتقال حرارت را بر عهده دارد. در واقع مبدل دو جریان حرکت دارد، یکی از جکوزی به مدار گرمایش و دیگری از بویلر به جکوزی است. مبدلها نیاز به یک سیستم گرمایشی مانند بویلر یا دیگ آبگرم دارند که آب سرد از دو ورودی به مبدل میرود و از دو خروجی آب گرم خارج میشود. مبدل های حرارتی بعد از پمپ تصفیه قرار دارند.
این مبدل به ۳ دسته U شکل، یک پاس و دو پاس تقسیم میشود.
در مدل U شکل لولهها خمکاری شده و حرارت از طریق جداره لولهها منتقل میشود، در این مدل آب سیال بعد از چرخش ۱۸۰ درجه خارج میشود.
در مدل یک پاس آب سیال از یک لوله وارد و از لوله دیگر خارج میشود در این مدل دو تیوپ شیت استفاده شده است.
در مدل دو پاس سیال پس از ورود و چرخش ۱۸۰ درجه از بخش خروجی خارج میشود، در این مدل نیز از دو تیوپ شیت استفاده شده است.
در این مدل انتقال حرارت توسط تعدادی صفحه فلزی انجام میشود.
این نوع مبدل بدنهای از جنس استیل دارد که با چرخش پرههای خود گرما را انتقال میدهد.
این بخش مهم در تجهیزات جکوزی وظیفه انتقال آب با فشار را در داخل جکوزی برعهده دارد، بعد از یک روز سخت کاری استراحت در این نوع ماساژ قطعا لذت بخش خواهد بود. جت های جکوزی به صورت ۴۰ تایی، ۳۰۰ تایی و ۱۵۰ تایی هستند که آب را با فشار و به صورت نقطهای و یا سوزنی از خود خارج میکنند. در اینجا با انواع جتهای جکوزی آشنا میشویم.
آب در این نوع جت به صورت دایرهوار وارد جکوزی میشود.
جریان آب در این نوع جت قابل تنظیم نیست و آب را در حجم بالا وارد جکوزی میکند.
میتوان در این نوع جت جهت جریان آب را تنظیم کرد.
این جت دارای سوراخ های متعددی در سطح خود است که جریان آب یکنواختی را وارد جکوزی میکند.
در این نوع از جتهای جکوزی دو خروجی آب در مرکز قرار دارد که با وارد شدن آب به شکل دایرهوار حرکت میکنند.
بلوئر یا حباب ساز جکوزی بخش لذت بخشی در تجهیزات جکوزی محسوب میشود، حبابساز با فرستادن هوا به جتها در آب حباب ایجاد میکند و به خاصیت ماساژوری آب اضافه میکند. بلوئر با استفاده از فنهای خود جریان هوا را در آب ایجاد میکند و آب گرم جکوزی را تبدیل به درمان و محیطی برای رفع خستگی میکند.
این دستگاه دارای سه بخش است، بخش اول آن موتور بلوئر است که هوا را با فشار وارد جکوزی میکند، بخش دوم شیر است که با استفاده از آن مانع از خروج آب میشوند و در آخر حباب ساز قرار دارد که محصول نهایی دستگاه را به آب درون جکوزی اضافه میکند.
عملکرد بلوئر به شکلی تنظیم شده است که دمای آب را برای راحتی مصرف کننده با ایجاد حباب تنظیم میکند و استفاده از آب گرم را آسانتر میکند. در هنگام نصب به یک متخصص نیاز دارید تا لوله کشی صحیحی انجام شود و در هنگام کار آب وارد موتور بلوئر نشود.
رینگ جکوزی یکی از بخش های مهم لوله کشی در تجهیزات جکوزی است گردش یکنواخت آب را کنترل میکند که نوع متریال آن بسیار مهم است. این ابزار به صورت مربع، مستطیل و دایره ساخته میشود، اما چون جکوزی به شکل دایره در کشور بیشتر است در بازار نیز رینگ دایرهای بیشتر از دیگر مدلها موجود است.
رینگ جکوزی محل قرار گرفتن نازلهای آب است که با استفاده از جوشکاری آرگون به رینگ متصل میشوند، که بر اساس سایز جکوزی سایز رینگ و تعداد نازلها تغییر میکنند. نازلها بر اساس ظرفیت جکوزی تعیین میشوند برای هر فرد ۲ یا ۴ نازل استفاده میشود. مکان قرار گرفتن نازلها براساس ماساژ کمر و پای افراد تعیین میشود.
جکوزی های آماده در بازار اکثرا ظرفیت ۴، ۵ تا ۱۰ نفره دارند اما بر اساس تقاضای خریداران این ظرفیت قابل تغییر و بیشتر شدن است، معمولا برای هر فرد حدود یک متر مربع در جکوزی فضا در نظر گرفته میشود.
تمیز کردن رینگ جکوزی ساده است، میتوان با یک اسنفج نرم و شویندهای که خورندگی نداشته باشد آن را تمیز کرد اما در صورت پوسیدگی رینگ باید حتما تعویض شود زیرا باعث سرد شدن آب و کاهش فشار آب میشود.
بیشترین رینگهای بازار از استیل ضد زنگ ۳۰۴ هستند اما از متریالی چون گالوانیزه و لوله های UPVC نیز برای ساخت رینگ جکوزی استفاده شده است، اما رینگ استیل ضد زنگ به دلیل مقاومت بالا، استحکام، ضد زنگ بودن و تغییر شکل ندادن بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.
دلیل دیگر استفاده از استیل ضد زنگ این است که متریال گالوانیزه ممکن است در زمان جوشکاری خاصیت ضد زنگ بودن خود را از دست بدهد.
پمپها وظیفه اصلی را در تجهیزات جکوزی بر عهده دارند، فرستادن آب با فشار بالا در جتها و بعد ورود به جکوزی وظیفه پمپ است. اکثرا در هر جکوزی دو پمپ نصب میشود اما ممکن است تعداد آنها بیشتر هم بشود. دمای آب در جکوزی بین ۳۸ تا ۴۲ درجه است که برای جکوزی با آب گرم از پمپ با سرعت پایین تر استفاده میکنند.
در انتخاب پمپها دقت به عمق جکوزی بسیار مهم است، عمق جکوزی ها بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ سانتیمتر است، فاصله سکوی استراحت تا کف حوضچه نیز ۶۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود. محل قرار گرفتن پمپ ها باید در زیر خط آب جکوزی تعیین شود. استفاده از استرینر یا همان موگیر برای پمپ ها بسیار ضروری است زیرا باید از پیچیدن مو و هرگونه مواد دیگر به دور پمپ ها جلوگیری شود.
توصیه میشود برای عملکرد بهتر پمپ در زمان سرویس از یک پمپ دیگر به عنوان کمکی استفاده شود تا گردش آب متوقف نشود، به دلیل قدرت بالای پمپ بهتر است از چند کفشور مکش در کف جکوزی استفاده شود تا در صورت گرفتگی یکی از مکندهها پمپ فشار مضاعفی را تحمل نکند.
تایمرهای جکوزی قابلیت تنظیم زمان برای انجام تصفیه آب، خالی کردن جکوزی، پرکردن جکوزی، عملکرد جتها و پمپ و حباب ساز را دارند. این تایمر با فرمان قطع و وصل عملکرد بهتری را به افراد ارائه میدهند. تایمرها در دو نوع آنالوگ و دیجیتال تولید میشوند.
تابلو برق جکوزی از نوع صنعتی به حساب میآید که در برابر رطوبت مقاوم است و محافظ ابزارهای الکترونیکی در محوطه نصب جکوزی است. تابلو برق محل نصب الکتروموتورهای تصفیه، تجهیزات دیگ، مشعل و آب گرم جکوزی است.
تابلو برق شامل کلید محافظ جان، فیوز مینیاتوری تک فاز، بی متابل، کنتاکتور، ترانس، ترمینال های ورودی و خروجی، تایمر میکرو، تایمر ۲۴ ساعته، شمش نول و ارت، کلید های دو طرفه و چراغ سیگنال است.
این ابزار وظیفه کنترل جتهای جکوزی و زمان تصفیه جکوزی را بر عهده دارد، محافظت از جان افراد و جلوگیری از آتشسوزی و برقگرفتی نیز از وظایف تابلو برق است.
تابلو برق ها به دلیل کاربرد در انواع مختلف جکوزی انواع مختلفی دارند، تابلو برق ساده که برای پمپ و فیلتر استفاده میشود، دارای کنترل خودکار که برای ابزار پیچیده تر مانند سیستم گرمایش و تهویه استفاده میشود، اینترنتی که قابلیت کنترل از راه دور را دارد، باتری دار که در زمان قطع برق مورد استفاده قرار میگیرد، تابلو با مانیتور دما و PH که بهداشت آب را کنترل میکند، تابلو دیگر که توانایی ذخیره دادهها را دارد و نوع دیگر که توانایی ارتباط با سیستم هوشمند منازل را دارد.
هیتر جکوزی وظیفه گرمایش را بر عهده دارد، این ابزار اصلی ترین بخش از تجهیزات جکوزی محسوب میشود. انتخاب هیتر مناسب براساس ابعاد جکوزی است، بیشترین هیتر موجود در بازار برقی است پس دقت داشته باشید انرژی مصرفی برای گرم کردن جکوزی با ظرفیت بالا بیشتر از انرژی مصرفی برای جکوزی با ظرفیت پایین است.
برای ورود آب گرم به جکوزی ابتدا آب وارد دستگاه تصفیه میشود و بعد از عبور از آن به پمپ منتقل میشود و بعد از آن وارد هیتر جکوزی میشود و المنتهای هیتر برقی آب را گرم میکنند و آب از طریق جت های موجود در کف و دیواره جکوزی با فشار پمپاژ میشوند.
هیترهای موجود در بازار به ۳ دسته تقسیم میشوند، برقی، گازی و خورشیدی.
از میان این ۳ مدل هیتر گازی به دلیل هزینه کم قیمت مناسبتری دارد اما ابعداد این هیتر بسیار بزرگ است و سبب آلایندگی هوا میشود.
هیتر های خورشیدی آلایندگی ندارند و برای جکوزی ها و استخرها در محیط باز گزینه مناسبی هستند، قیمت این هیتر ها بسیار بالا است و در شرایط آب و هوایی ابری کارکرد مناسبی را ارائه نمیدهند.
کاربردیترین مدل هیتر همان برقی است، این دستگاه ابعاد کوچک و قیمت مناسبی دارد و برای جکوزی های یک نفره و بیشتر مناسب است، زیرا نیازی به لولهکشی پیچیده و دیگ بخار مانند هیتر گازی ندارد. اما نکته قابل توجه هزینه بالای برق در این نوع هیترها است.
اسکیمر یا همان کفگیر جکوزی تجهیزاتی برای پاکسازی آب درون جکوزی است که ذرات شناور و چربی های سطح آب را نیز پاک میکند. اسکیمر جکوزی به سالم ماندن پمپ، جتها و صرفه جویی در مصرف آب نیز کمک میکند. در زمان تهیه اسکیمر به قدرت مکندگی، جنس بدنه، ظرفیت مخزن و ابعاد دریچه توجه کنید.
اسکیمر ابتدا آب را با همه مواد شناور در آن به درون خود میکشد و در مرحله اول وارد سبد میکند تا ذرات بزرگتر را از آب جدا کند و آب با چربی ها و ذرات ریزتر به یک میکرو فیلتر سپرده میشود در اینجا آب به طور کامل تصفیه میشود و برای استفاده مجدد به پمپ ارسال میشود تا به درون جکوزی پمپاژ شود.
این بخش حیاتی تجهیزات جکوزی شامل ۶ بخش از جمله مکنده، دهانه، دریچه سرریز، درپوش، اکوالایزر و سبد میباشد.
مکنده که از نام آن مشخص است وظیفه مکش آب های سطح جکوزی و انتقال برای تصفیه را برعهده دارد.
دهانه محل ورود آب است که در ظاهر اسکیمر قابل رویت است.
دریچه سرریز به صورت یک طرفه باز میشود و مواد شناور درون آب جکوزی را به درون خود میکشد و اجازاه بازگشت نمیدهد.
درپوش بخش بیرونی اسکیمر است که راه ارتباطی برای نظافت و تعویض سبد و فیلتر است.
اکوالایزر وقتی سطح آب پایینتر از دریچه سرریز میرسد وارد عمل میشود، در واقع با پایین آمدن سطح آب مقداری آب را وارد میکند تا هوا وارد اسکیمر نشود و عمل مکیدن آب متوقف نگردد.
سبد در واقع اولین فیلتر در اسکیمر است که زباله ها و مواد شناور بزرگ را در خود جای میدهد.
لازم به تذکر است که نیاز است هفته ای یک بار فیلتر های اسکیمر تمیز شوند و بهتر است زباله هایی که در سبد جمع شده خالی و سبد شسته شود.
یکی از مشکلات ناخالصی ها و باکتریهای موجود در آب است که راه آنها فیلتراسیون است. فیلتر جکوزی آب را پالایش کرده و تمیز نگه میدارد و سبب بالا رفتن کیفیت آب در طول زمان میشود. این تجهیزات اساسی جکوزی توانایی تصفیه آب خام چاه و رودخانه، تصفیه آب شرب و آب مورد نیاز در نیروگاهها، تصفیه استخر پرورش ماهی را نیز دارد.
فیلتر جکوزی از شیر هواگیر، شیر اتومات، نیمه اتومات، لولهها، اتصالات برای آبهای خروجی و ورودی، شیر شش راهه فیلتر، دریچه های دسترسی به داخل فیلتر و شیر دستی برای شستشوهای معکوس تشکیل شده است.
مخزن اصلی فیلتر جکوزی نیز از فیلتر فلزی، فیلتر پلاستیکی و فیلتر فایبرگلاس تشکیل شده است.
فیلتر شنی، فیلتر کارتریجی و فیلتر دیاتومه انواع مختلف فیلتر جکوزی و ابزار تصفیه کننده آب هستند. ابزار تصفیه آب به دلیل استفاده مکرر از آب بسیار حائز اهمیت است.
فیلتر شنی رایجترین و کاربردیترین فیلتر جکوزی در کشور است که دارای شن و سیلیس برای تصفیه آب است و مانع ورود آلایندهها به آب میشود. بعد از مدتی استفاده از این نوع فیلتر شنها کثیف شده پس حتما برای شست و شوی شنها اقدام کنید. این فیلتر دارای دو نوع کند و تند است، پس حتما قبل از خرید این محصول با متخصصین این حوزه مشورت کنید.
شن های مورد استفاده در این فیلتر در انواع سنگ سیلیس، شن معمولی، شن فرآوری شده و سیلیس کریستالی موجود است.
سنگ سیلیس موجود در بازار دارای درجه ۱ و ۲ است که در رنگ های قهوهای و سفید وجود دارند.
شنهای معمولی در فیلتر تصفیه به صورت ۳۰ درصد درشت و متوسط و ۷۰ درصد ریز مورد استفاده قرار میگیرند.
شن فرآوری شده که با تکنولوژی نانو ساخته میشود نسبت به شن های معمولی طول عمر بیشتری دارند اما در بازار کشور موجود نیست.
سیلیس کریستالی قابلیت تصفیه بهتری دارد و ذرات به ابعاد ۳۰ میکرون را جذب میکند و سبب گندزدایی و مانع از تجمع ذرات میشود.
فیلتر شنی با سرعت مناسبی آب را تصفیه میکند، نگهداری از آن آسان است، برای هر نوع و اندازه از جکوزی مناسب است، عملکرد و شیوه استفاده آسانی دارد، ذرات معلق به اندازه ۲۵ تا ۳۰ میکرون را از آب جدا میکند، در ۳ جنس فلزی، فایبرگلاس و کامپوزیت موجود است، قیمت مناسبی دارد اما وزن آن بسیار بالا است.
فیلتر کارتریجی قابلیت جداسازی ذرات به اندازه ۱۵ تا ۲۰ میکرون را دارد، این فیلتر سرعت تصفیه پایینی دارد و به دلیل چرخش آب به فیلتراسیون قوی نیاز ندارد اما سطح فیلتراسیون بیشتری نسبت به فیلتر شنی دارد. این فیلتر دو لایه داخلی و خارجی دارد که در دو مرحله ذرات ریز را با لایه داخلی و ذرات درشتتر را با لایه خارجی از آب میگیرد.
وزن این فیلتر بسیار پایین است و در مقایسه با دیگر فیلترهای جکوزی ابعاد کوچکتری دارد و برای فضاهای کوچک بسیار مناسب است. سطح ارتباطی این نوع فیلتر با آب بیشتر است به همین دلیل نسبت به دیگر فیلترها مقاومت بالاتری نسبت به تجمع ذرات دارد و در برابر نور خورشید بسیار مقاوم است.
فیلتر دیاتومه حاوی خاک مخصوصی تشکیل شده از فسیل گیاهان دریایی است که میتواند ذرات در ابعاد ۵ تا ۱۰ میکرون را جذب کند. خاک مخصوص این نوع فیلتر به وسیله استرینر به پمپ ریخته میشود. جنس بدنه این فیلتر از کامپوزیت است و شست و شوی معکوس در این فیلتر آسان است.
کلر در جکوزی برای گندزدایی و ضدعفونی کردن مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع کلر به محض ورود به آب باکتریها و مواد آلی موجود در آب را از بین میبرد.
پمپهای تزریق کلر در چند نوع موجود هستند، کلرزن مایع، جامد و گاز که بیشترین نوع آن به صورت مایع است. برای تزریق کلر مایع از پمپ دوزینگ استفاده میکنند. پمپ تزریق کلر میزانی از آب را مکش میکند و بعد از اضافه کردن کلر آن را با فشار به محیط برمیگرداند.
میزان فشار و دبی آب جزء نکات قابل توجه در خرید پمپ تزریق کلر است، بر این اساس دو نوع پمپ دیافراگمی و پریستالتیک فشار های متفاوتی را برای تزریق کلر به آب دارند. حجم پمپهای تزریق از ۱ لیتر در ساعت تا ۵۰۰۰ لیتر در ساعت متغیر هستند و تا دمای ۱۰۵ درجه را تحمل میکنند.
پمپ دیافراگمی که در بازار بیش از دیگری موجود است تا فشار ۲۰ بار را تامین میکند، جنس دیافراگم در این پمپها معمولا تفلون است که در برابر خورندگی کلر مقاومت بالایی دارد. پمپ های پریستالتیک یا شلنگی توانایی فشار ۴ بار را دارند.
۱.نظافت و تممیز کردن لولهها
۲.جلوگیری از اسیدی شدن آب
۳.تنظیم PH آب
۴.از بین بردن سختی آب
جکوزیهای خانگی براساس فضای خانه و محیط منازل طراحی شدهاند. به عنوان یکی از تفریحات لذت بخش امکان نصب در حیاط، بالکن، تراس و پشت بام را دارد. جکوزیهای آماده یا پیشساخته به دلیل راحتی در نصب و وزن پایین محبوبیت خاصی دارند.
جنس این نوع جکوزی از فایبرگلاس است که تمیز کردن آن بسیار راحت است و از نظر بهداشتی ایمنتر و مقرون بهصرفهتر است.
تجهیزات جکوزیهای خانگی نیز شامل مبدل جکوزی، جت های جکوزی، بلوئر یا حبابساز، رینگ جکوزی، رینگ استیل جکوزی، پمپ جکوزی، تایمر جکوزی، تابلو برق جکوزی، هیتر جکوزی، اسکیمر جکوزی، فیلتر جکوزی، تصفیه کننده آب جکوزی و پمپ تزریق جکوزی هستند.
به دلیل تنوع در این محصولات و با توجه به کارکرد آنها بهتر است حتما با متخصصین این حوزه در خرید تجهیزات مشورت کنید. تجهیزات جکوزی براساس نوع آن و میزان ظرفیت آن و محیطی که قرار است در آن نصب شود متفاوت است پس اگر اطلاعات کافی در خصوص تجهیزات جکوزی ندارید بدون راهنما و مشورت اقدام به خرید تجهیزات این کالای تفریحی نکنید.
تعیین قیمت در انواع تجهیزات جکوزی به نوع کارکرد آنها، جنس بدنه و بزرگ یا کوچک بودن جکوزی و ظرفیت آن بستگی دارد. به همین دلیل قیمت انواع تجهیزات جکوزی در بازار بسیار متفاوت است.
امکاناتی که یک جکوزی بر اساس تجهیزات خود به افراد میدهد، مانند تجهیزات گرمایشی و ماساژ، تکنولوژی های به کاررفته در قیمت تجهیزات و در نهایت جکوزی تاثیر زیادی دارد.